Oczyszczanie ścieków komunalnych
Małe oczyszczalnie ścieków
(do 2000 mieszkańców) ze względu na charakter zlewni, uwarunkowania lokalne oraz preferencje użytkownika możemy podzielić według proponowanych technologii na:
- technologię osadu czynnego (SBR)
- złoża biologiczne zraszane (Bioclere)
- złoża biologiczne zanurzone
- złoża tarczowe (obrotowe) zanurzane
Wieloletnie doświadczenie w uruchamianiu wszystkich powyższych technologii oraz współeksploatacji obiektów razem z użytkownikami pozwala nam na wstępne określenie przydatności danej metody do konkretnego przypadku z jakim mamy do czynienia.
Oczyszczanie ścieków komunalnych - technologia
Spośród wszystkich metod stosujących osad czynny do oczyszczania ścieków komunalnych wybraliśmy technologię SBR, która pozwala na bardzo precyzyjne dopasowanie czasu trwania reakcji do charakteru zlewni. Największym problemem w eksploatacji osadu czynnego jest utrzymania odpowiedniego stężenia oraz wieku tego osadu. Wymaga to zazwyczaj ścisłej codziennej kontroli oczyszczalni ścieków i dużego doświadczenia technologicznego. SBR pozwala na częściowo zdalną obsługę, co jest warunkiem koniecznym jeśli chodzi o eksploatację małej oczyszczalni w terenie, gdzie przeważnie nie ma stałej obsługi. Jednakże jak każda metoda oczyszczania ścieków komunalnych oparta o osad czynny nawet sterowany zdalnie SBR wymaga od użytkownika pewnej podstawowej wiedzy oraz umiejętności reagowania na bieżąco na przypadki dziejące się w małej zlewni. Podczas rozruchu oczyszczalnię zaszczepia się osadem czynnym przywiezionym z zewnątrz. W razie poważnych problemów w każdej chwili można wymienić cały osad czynny opróżniając zbiorniki ze ścieków oraz wykonując rozruch powtórnie. Technologia jest zatem dla tych, którzy są czynnie zaangażowani w obsługę swojej oczyszczalni, nie boją się eksperymentowania oraz lubią bawić się biologią i automatyką.
Złoża biologiczne zraszane (Bioclere) to swoiste przeciwieństwo osadu czynnego. W zamyśle swych twórców oczyszczalnie te pomyślane zostały jako prawie całkowicie bezobsługowe. Proces biologiczny zachodzący na złożach zraszanych (wytwarzanie się błony biologicznej) jest praktycznie niezależny od czynności technologicznych jakie chcielibyśmy wykonać na takiej oczyszczalni. Ma to swoje dobre i złe strony. Oczyszczalnię taką bardzo trudno jest rozregulować. Jeżeli działa dobrze czyli została uruchomiona w warunkach normalnej eksploatacji, to mikroorganizmy wytworzone naturalnie na wypełnieniu są niezwykle odporne na wszelkie zmiany zachodzące w zlewni. Z drugiej jednak strony jeśli w sposób długotrwały złoże poddawane będzie truciznom podawanym ze ściekami wytworzy się na nim mikroflora niekorzystna dla oczyszczania ścieków komunalnych, którą również ciężko będzie zastąpić właściwymi mikroorganizmami. Oczyszczalni takiej się nie zaszczepia tak jak w technologii osadu czynnego. Rozruch i eksploatacja polega tu raczej na stworzeniu optymalnych warunków do dalszej eksploatacji. Technologia jest wskazana tym osobom, które nie chcą wnikać głęboko w procesy biologiczne, chcą mieć tak zwany święty spokój lecz liczą się z tym, że w razie kłopotów będą potrzebować fachowej opieki doświadczonego technologa.
Złoża biologiczne zanurzana łączą w sobie zalety i wady osadu czynnego oraz złóż biologicznych. Mikroorganizmy są tu z jednej strony zaczepione na elementach wypełnienia, a z drugiej są zawieszone w toni przepływających ścieków. Nie ma więc efektu wypłukiwania osadu czynnego ale może istnieć konieczność okresowego czyszczenia powoli zarastających pakietów wypełnienia. Tak jak każda oczyszczalnia z osadem czynnym niezbędne jest prawidłowe i intensywne napowietrzanie ścieków, przy czym dostęp do dyfuzorów jest utrudniony ponieważ muszą one znajdować się pod pakietami złóż. Oczyszczalnię tego typu można zaszczepiać przywiezionym z zewnątrz osadem czynnym co przyspiesza rozruch technologiczny, jednak w przypadku zasiedlenia złóż przez niewłaściwe mikroorganizmy czeka nas pracochłonne czyszczenie złoża. Technologia ta jest zatem dla świadomych użytkowników, którzy mieli wcześniej do czynienia zarówno z osadem czynnym jak i z eksploatacją złóż biologicznych. Jednakże nagrodą jest bardzo stabilny i wyjątkowo wysoki stopień oczyszczenia ścieków na wylocie.
Złoża tarczowe zostały pomyślane jako urządzenia dla niewielkich ilości ścieków (przydomowe oczyszczalnie). Intensywny rozwój branży spowodował, że i ta technologia rozwinęła się w typoszeregi obsługujące 200 i więcej równoważnych mieszkańców. Łącząc te urządzenia w szeregi lub równolegle można stworzyć oczyszczalnię nawet 1000 osób. Z pewnością jest to oczyszczalnia wymagająca najmniejszych nakładów energii elektrycznej. Jednakże jej funkcjonowanie oparte jest o jeden mechanizm obrotowy napędzający całe złoże odpowiedzialne za proces biologiczny. Nie jest więc to oczyszczalnia tak odporna na obiektywne problemy jak na przykład złoża zraszane. Z drugiej jednak strony można ją zaliczyć do technologii w pełni bezobsługowych. Użytkownik nie ma wpływu, jakie mikroorganizmy porosną na obracających się tarczach, natomiast napowietrzanie złoża uzależnione jest od działania pojedynczego silnika napędu. Technologia zatem w pełni sprawdza się dla mniejszych jednostek oczyszczania ścieków komunalnych natomiast dyskusyjne jest stosowanie jej jako oczyszczalnia dla całej miejscowości.
